© Πηγή: AUTO ΤΡΙΤΗ περιοδικό AUTO ΤΡΙΤΗ, τεύχος 106, Οκτ.95
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΩΣ 6 ΕΤΩΝ
- Κεφάλαιο 1: έως 6 ετών
- Κεφάλαιο 2: Απο 6 – 12 ετών
- Κεφάλαιο 3: Απο 12 – 17 ετών
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΩΣ 6 ΕΤΩΝ
Μπορεί το μάθημα της κυκλοφοριακής αγωγής να εξακολουθεί να παραμένει έξω από τα σχολεία, αλλά εμείς δεν μείναμε θεατές του προβλήματος. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα τολμούμε να δημοσιεύσουμε έναν πραγματικό πρακτικό οδηγό κυκλοφοριακής αγωγής των παιδιών που αφορά τους γονείς. Δίνει εκείνα τα στοιχεία που μας είναι απαραίτητα, προκειμένου να βοηθήσουμε ουσιαστικά τα παιδιά μας στους δρόμους. Διότι κάθε γονιός γνωρίζει πόσο αναντικατάστατο και μοναδικό είναι το παιδί του.
Η κατάσταση του κυκλοφοριακού, έτσι όπως διαμορφώνεται στη Χώρα μας από την δεκαετία του 60 και μετά, ευθύνεται για τα περισσότερα τροχαία ατυχήματα την κυριότερη αιτία θανάτου των νέων ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Δεκάδες χιλιάδες πεζοί και οδηγοί κάθε χρόνο χάνουν την ζωή τους ή τραυματίζονται. Ανάμεσά τους και μικρά παιδιά. Παιδιά που θα είχαν σωθεί, αν γνώριζαν από νωρίς πώς κυκλοφορούν στο δρόμο. Αν γνώριζαν οι γονείς τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζουν τα παιδιά όταν κυκλοφορούν στο δρόμο και το σωστό τρόπο να τα συμβουλέψουν.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι από το 1979 ως και το 1988 παιδιά ηλικίας από 1 έως 19 ετών έχασαν την ζωή τους σε τροχαία δυστυχήματα. Υπερδιπλάσια τραυματίστηκαν, πολλά από τα οποία έμειναν ανάπηρα για όλη τους την ζωή.
Και όμως το μάθημα κυκλοφοριακής αγωγής εξακολουθεί να μένει έξω από τα σχολεία. Κι αν σε ορισμένα ιδιωτικά αυτό γίνεται, βασίζεται σε προσωπικές πρωτοβουλίες κάποιων δασκάλων και διευθυντών και δεν αποτελεί κάτι το σταθερό που μπορεί να έχει διάρκεια και εξέλιξη.
Το μάθημα αυτό σήμερα θα έπρεπε να είναι βασικό στα σχολεία. Βασικό διότι εκεί προετοιμάζονται οι αυριανοί πολίτες και επιστήμονες. Τους τα μαθαίνουμε όλα ή σχεδόν όλα. Ομως δεν τους μαθαίνουμε το κυριότερο δηλ. πώς να είναι ασφαλείς στο δρόμο. Και τα αποτελέσματα αυτής της λογικής είναι γνωστά. Τα βλέπουμε κάθε Σαββατοκύριακο, αλλά και κάθε μέρα, αρκεί να επισκεφτούμε ένα εφημερεύον νοσοκομείο.
Την προσπάθειά μας αυτή την αφιερώνουμε στα παιδιά και στην ασφάλειά τους, που ουσιαστικά εξαρτάται από εμάς τους μεγάλους.
Κάθε προσπάθεια προς την κατεύθυνση αυτή, έστω και μεμονωμένη, αξίζει τον κόπο. Και μία σταγόνα αίμα να σωθεί, εμείς θεωρούμε ότι η προσπάθεια αυτή έπιασε τόπο αφού η ασφάλεια των παιδιών προηγείται της μόρφωσης.
Κάντε link στις παρακάτω σελίδες όπου δίδουμε μερικές συγκεκριμένες οδηγίες για την κυκλοφοριακή αγωγή παιδιών.
ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΟΥΜΕ
Στην ηλικία αυτή τα παιδιά κυκλοφορούν συνήθως με κάποιο συνοδό. Δεν είναι λίγες όμως οι φορές που μόνα τους τρέχουν και παίζουν. Από τα πρώτα πράγματα που θα πρέπει να μάθουμε στα παιδιά της ηλικίας αυτής είναι οι διάφοροι κρυφοί κίνδυνοι.
Μεγάλη προσοχή χρειάζεται από εμάς τους οδηγούς. Το παιχνίδι γίνεται τις περισσότερες φορές γίνεται στο πεζοδρόμιο ανάμεσα σε παρκαρισμένα αυτοκίνητα. Συνεπώς ανά πάσα στιγμή μπορεί να ξεπεταχτεί ανάμεσά τους ένα παιδί. Τέτοιες καταστάσεις ξαφνιάζουν τους οδηγούς και το κακό έρχεται πολύ γρήγορα.
Πάντα όταν οδηγούμε ένα αυτοκίνητο σε περιοχές με πάρκα ή σχολεία, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε το εντελώς ξαφνικό. Μια μπάλα αν πεταχτεί στο δρόμο θα πρέπει να φρενάρουμε αμέσως. Στατιστικά 9/10 φορές πίσω από μία μπάλα τρέχει και ένα παιδί.
Τα παιδιά έχουν πολύ μικρότερο οπτικό πεδίο από τους μεγάλους. Βλέπουν λιγότερο από τις οπτικές τους γωνίες και το πιο σημαντικό είναι ότι κοιτάζουν κατ’ευθείαν μπροστά τους όταν διασχίζουν το δρόμο.
Σ’αυτή την ηλικία τα παιδιά αγνοούν την απαιτούμενη απόσταση φρεναρίσματος των αυτοκινήτων. Νομίζουν ότι αυτά μπορούν να σταματήσουν επί τόπου, απλώς με το πάτημα του φρένου. Φυσικά δεν μπορούν να υπολογίσουν σωστά την ταχύτητα των οχημάτων και αγνοούν κάθε κυκλοφοριακό κανόνα.
Σε περίπτωση που γνωρίζουν και κάποιες πινακίδες του Κ.Ο.Κ. σπάνια τις διαβάζουν. Αυτό συμβαίνει διότι λόγω του ύψους των πινακίδων θα πρέπει να σηκώσουν πολύ ψηλά το κεφαλάκι τους, γεγονός που στην πράξη δεν το κάνουν. Αλλωστε τα περισσότερα παιδιά της ηλικίας αυτής θεωρούν ότι οι πινακίδες είναι για τους μεγάλους, και συνεπώς τις αγνοούν συστηματικά.
Ακόμη δεν έχουν καθόλου ανεπτυγμένη την αίσθηση του κινδύνου. Είναι χαρακτηριστικό τους. Πάνω απ’όλα βέβαια μιμούνται τους μεγάλους και τους αντιγράφουν : Τούς γονείς, τον παππού, την γιαγιά, όλα τα άτομα του οικείου περιβάλλοντος αλλά και τους δασκάλους του παιδικού σταθμού και όχι μόνο.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ?
1. Οταν συνοδεύουμε παιδιά όσο βιαστικοί και να είμαστε θα πρέπει να διασχίζουμε το δρόμο από τις διαβάσεις. Με τον Γρηγόρη βέβαια και πάντα από τις λευκές διαγραμμίσεις. Το κάθε παιδί στην ηλικία αυτή θα πρέπει να ξεχωρίζει τις διαβάσεις των πεζών. Θα πρέπει να ξέρει ότι πατάμε αυτές τις γραμμές, αν θέλουμε να είμαστε ασφαλής.
2. Μεγάλη προσοχή πρέπει να δώσουμε σαν γονείς και στα άλλα άτομα που συνοδεύουν κατά καιρούς τα παιδιά μας. Πρέπει να κινούνται τυπικά στον δρόμο, όσο βιαστικά και αν είναι, και να χρησιμοποιούν τις διαβάσεις. Αυτός είναι ο μόνος ασφαλής τρόπος.
3. Σαν μεγάλοι πρέπει να μάθουμε να απαντάμε και να επιλύουμε κάθε ερώτημα και κάθε απορία των παιδιών πάνω σε θέματα κυκλοφορίας. Είναι επιτακτικό να σκύβουμε το κεφάλι στο έστω και πολύ απλό για μας ερώτημα και να το αναλύουμε με όσο το δυνατόν πιο απλά λόγια. Σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να το αποφεύγουμε με το γνωστό τρόπο ” έλα τώρα είσαι μικρός ακόμη, θα τα μάθεις αργότερα”.
4. Σ’αυτή την ηλικία το κάθε παιδί μαθαίνει να εμπιστεύεται τους τροχονόμους και να μην τους θεωρεί μπαμπούλες. Πρέπει να γνωρίζει τον ρόλο τους και να τους βλέπει σαν φίλους και συμμάχους.
5. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η δική μας συμπεριφορά φέρνει σε μεγάλο κίνδυνο τα παιδιά όταν κυκλοφορούν στο δρόμο ή στο πεζοδρόμιο. Ποτέ δεν φωνάζουμε ένα παιδί που κινείται στο απέναντι πεζοδρόμιο. Η πρώτη του αντίδραση και μάλιστα ταχύτατα θα είναι να κινηθεί και να περάσει απέναντι χωρίς καν να κοιτάξει το δρόμο. Εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι η αντίδραση μίας τέτοιας ενέργειας είναι τις περισσότερες φορές οδυνηρές. Το παιδί λειτουργεί με τον έμφυτο αυθορμητισμό που έχει.
6. Καλό είναι στην ηλικία αυτή να μάθουμε το παιδί μας να μας οδηγεί αυτό στη διάβαση και να περνάμε απέναντι. Μαζί με τους γονείς θα πρέπει να συναποφασίζουν τα παιδιά για το πώς θα κινηθούν. Τώρα μαθαίνουν τα παιδιά πως να συμπεριφέρονται στις διαβάσεις.
7. Εξηγούμε με υπομονή πως λειτουργούν οι σηματοδότες και για πιο σκοπό τοποθετούνται. Πάντα με υπομονή και με απλές λέξεις. Δεν είναι κάτι το δεδομένο γι’αυτά. Να αποφεύγουμε τις απαγορευτικές λέξεις γιατί δεν τα βοηθάμε.
8. Οταν κινούμαστε στο πεζοδρόμιο με το παιδί στο χέρι πρέπει πάντα να το κρατάμε από την μέσα πλευρά του πεζοδρομίου,. Ετσι στην περίπτωση που θα ξεφύγει από, τα χέρια μας, θα μπορέσουμε να αντιδράσουμε γρήγορα. Σε κάθε άλλη περίπτωση θα φύγει κατ’ευθείαν στον δρόμο.
9. Καλό είναι πάλι όταν βαδίζουμε στο πεζοδρόμιο το παιδί να μην κρατάει στα χέρια του μπάλα και τα σχετικά. Εύκολα καταλαβαίνει κανείς την αντίδρασή του όταν του ξεφύγει προς το κατάστρωμα του δρόμου.
10. Η προετοιμασία για το σχολείο είναι ένας άλλος τομέας που πρέπει να προσέξουμε. Για το ντύσιμό του χρησιμοποιούμε πάντα ρούχα με έντονα χρώματα. Το ίδιο και στην τσάντα. Αν μάλιστα χρησιμοποιούμε και φωσφορίζουσες ταινίες, τόσο το καλύτερο. Με τον τρόπο αυτό τα παιδιά γίνονται εύκολα αντιληπτά από τους οδηγούς, ιδιαίτερα κατά το σούρουπο και στο σκοτάδι.
11. Το ειδικό παιδικό κάθισμα αυτοκινήτου είναι απαραίτητο και σ’αυτή την ηλικία. Οσο για τα μεγαλύτερα πάντα στα πίσω καθίσματα και σωστά δεμένα με τις ζώνες ασφαλείας. Ποτέ όμως, όσο μικρή και αν είναι η απόσταση δεν πρέπει να τοποθετούμε τα παιδιά στα μπροστινά καθίσματα. Ούτε και στην αγκαλιά κάποιου μεγάλου. Μπορεί να κλάψουν μία φορά, αλλά την δεύτερη θα γνωρίζουν ότι ο καθένας μέσα στο αυτοκίνητο έχει την θέση του.
12. Τα πίσω καθίσματα είναι πιο ασφαλή με την προϋπόθεση ότι αυτά είναι δεμένα. Πρέπει να βρούμε τρόπους να τα κρατήσουμε ξεκούραστα και μακριά από εκνευρισμούς. Ενα παιχνίδι κοντά τους αποσπά την προσοχή για την ώρα και κάνει καλό. Σε μεγαλύτερα ταξίδια μία κασέτα με τα αγαπημένα τους τραγούδια ή παραμύθια θα λύσει για ώρα το πρόβλημα του εκνευρισμού.
13. Αλλωστε είναι φυσικό να κουράζονται πιο γρήγορα από τους μεγάλους. Στο χέρι μας είναι να τα ηρεμήσουμε, να τα χαλαρώσουμε και να διώξουμε τον φυσιολογικό εκνευρισμό που προκαλεί ο κλειστός χώρος του αυτοκινήτου. Δεν θα πρέπει ακόμη να ξεχνάμε και το γεγονός ότι λόγω του ύψους τους τα παιδιά δεν βλέπουν το ίδιο καλά με μας από το εσωτερικό του. Στην ηλικία αυτή σαν γονείς επιβάλλεται να έχουμε υπομονή και φαντασία. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα βοηθήσουμε ουσιαστικά την συμπεριφορά του κάθε παιδιού και θα το προετοιμάσουμε σωστά για να ενταχθεί αργότερα στην απαιτητική κυκλοφοριακή κοινωνία.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΠΟ 6 ΕΩΣ 12 ΕΤΩΝ
Στην ηλικία αυτή τα παιδιά διατηρούν ακόμη πολλές από τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζουν τα παιδιά της προηγούμενης ηλικίας. Βρίσκονται θα λέγαμε στην “περιοχή υψηλού κινδύνου”. Το συναίσθημα ο παιδικός ενθουσιασμός, ο αυθορμητισμός, κυριαρχούν στην συμπεριφορά τους. Τις περισσότερες φορές δεν λειτουργεί η λογική όταν βρίσκονται στον δρόμο.
Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο σ’αυτή την ηλικία ομάδα μαθητών να ξεφεύγει από την διαδρομή σπίτι-σχολείο-σπίτι.
Η ομαδικότητα σε πολλές περιπτώσεις αποφασίζει για την γενικότερη συμπεριφορά Τώρα τα παιδιά επηρεάζονται πολύ πιο εύκολα, εξακολουθούν να μιμούνται τους μεγάλους και τις περισσότερες φορές νομίζουν ότι έμαθαν τον νέο τους ρόλο στην κυκλοφοριακή κοινωνία.
Παράλληλα αρχίζουν να μετακινούνται και με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Οι πρωτοβουλίες που παίρνουν είναι πολλές και φυσικά τώρα κυκλοφορούν μόνα τους στο δρόμο.
Είναι όμως έτοιμα ; Μόνο η σωστή αγωγή εκ μέρους των γονέων μπορεί να το επιβεβαιώσει.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ?
1. Αρχικά τα παιδιά αυτά θα πρέπει να γνωρίζουν την ακριβή διαδρομή από και προς το σχολείο. Πρέπει να τους υποδείξουμε πως να κινούνται και που να προσέχουν ιδιαίτερα.
2. Στην ηλικία αυτή τα παιδιά αρχίζουν να παρατηρούν την κυκλοφοριακή συμπεριφορά των μεγαλυτέρων και να εντοπίζουν τα σοβαρά λάθη τους. Αυτό σημαίνει ότι οι μεγαλύτεροι που συνοδεύουν παιδιά πρέπει να είναι άψογοι στην συμπεριφορά τους. Τα παιδιά συνεχίζουν να αντιγράφουν τους μεγάλους.
3.Τώρα μαθαίνουν πως να χρησιμοποιούν τα μαζικά μέσα μεταφοράς. Θα πρέπει να μάθουν ότι αυτά ανήκουν σε όλους και πρέπει να τα προσέχουμε.
4. Ηδη όμως χρησιμοποιούν σωστά τις διαβάσεις. Γνωρίζουν πως πρέπει να συμπεριφέρονται όταν κυκλοφορούν σ’αυτές στα πεζοδρόμια και γενικότερα μέσα στις πόλεις.
5. Οι γονείς θα πρέπει να φροντίζουμε πάντα να δίνουμε χρόνο στα παιδιά μας πριν ξεκινήσουν για τα σχολείο. Δηλαδή να φροντίζουμε να ξεκινούν έγκαιρα από το σπίτι, για να μην βιάζονται στο δρόμο. Η βιασύνη προκαλεί την απροσεξία και αυτή με την σειρά της τα σοβαρά λάθη στο δρόμο που τις περισσότερες φορές είναι μοιραία.
6. Τώρα είναι η κατάλληλη ηλικία για να μάθει το παιδί να κυκλοφορεί στο δρόμο με ποδήλατο. Τώρα πρέπει να του μάθουμε τις βασικές κυκλοφοριακές αρχές. Ακόμη πως να ξεχωρίζει τους διάφορους κινδύνους, αλλά και πώς να τους αντιμετωπίζει. Πρέπει να προκαλέσουμε σε κάθε παιδί το έμφυτο ένστικτο της αυτοπροστασίας.
7. Καλά είναι να τα μάθουμε να πηγαινοέρχονται μόνα τους στο σχολείο. Οχι βέβαια χωρίς καμία απολύτως προστασία. Σαν γονείς ας τα παρακολουθήσουμε από μακριά.
8. Κάθε γονέας θα πρέπει να μάθει στο παιδί του τον πιο σίγουρο και ασφαλή δρόμο για το σχολείο και την επιστροφή. Μπορεί να είναι πιο μακρύς. Αυτό δεν πειράζει. Φτάνει να είναι ο ασφαλέστερος. Στα πιθανά λάθη του παιδιού εμείς οι γονείς θα εντοπίσουμε και θα τα συζητήσουμε μαζί του κάποια άλλη στιγμή. Με τον τρόπο αυτό το παιδί καταλαβαίνει που είναι κρυμμένος ο κίνδυνος. Ετσι δεν θα το επαναλάβει.
9. Η μετακίνηση με το αυτοκίνητο σημαίνει ακόμη πίσω καθίσματα και δέσιμο με τη ζώνη ασφαλείας. Πάντα όμως το σωστό παράδειγμα το δίνουμε εμείς οι μεγάλοι χρησιμοποιώντας την ζώνη, έστω και για μικρή απόσταση μέσα στην πόλη.
10. Τα ρούχα για το σχολείο εξακολουθούν να έχουν έντονα χρώματα. Πρέπει να δώσουμε μεγάλη προσοχή στο θέμα αυτό. Το ίδιο και στην τσάντα. Θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι το παιδί μας γίνεται εύκολα ορατό από μεγάλη απόσταση.
11. Ας δώσουμε πρωτοβουλία στα παιδιά που κυκλοφορούν μαζί μας στο δρόμο. να φροντίζουμε ν’ αποφασίζουν αυτά ποιά διασταύρωση θα περάσουμε. Με τον ανάλογο σε κάθε περίπτωση τρόπο διώχνουμε τις φοβίες τους και τα γεμίζουμε με αυτοπεποίθηση. Εξηγούμε και πάλι το ρόλο του τροχονόμου. Ο φόβος γι’αυτούς φέρνει πάντα αρνητικά αποτελέσματα.
12. Σ’αυτή την περίοδο της ζωής τους μπορούν να μάθουν τα βασικά σήματα του Κ.Ο.Κ., τη σημασία των χρωμάτων και των σχημάτων τους. Είναι η ηλικία που το κάθε παιδί γνωρίζει τα είδη των μέσων μαζικής μεταφοράς και την σημασία τους.
13. Ολα αυτά χρησιμοποιούν στα παιδιά την εικόνα της κυκλοφοριακής κοινωνίας, στην οποία τα παιδιά είναι βασικά μέλη.
14. Εμείς οι γονείς θα πρέπει με κάθε τρόπο να τα βοηθήσουμε στον τομέα αυτό. Πρέπει τα παιδιά μας να μάθουν γράμματα, ξένες γλώσσες, μουσική, γυμναστική, μα πάνω απ’όλα προέχει η ασφάλειά τους. Δεν είναι δευτερεύον θέμα. Τώρα προετοιμάζουμε τον αυριανό οδηγό αλλά και αναβάτη μοτοσικλέτας. Τώρα θα μάθει να σέβεται τον Κ.Ο.Κ., το κόκκινο του σηματοδότη, το ΣΤΟΠ, την προτεραιότητα, τη ζωή των άλλων οδηγών στο δρόμο. Ισως τελικά αυτό να προηγείται της μόρφωσης.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΑΠΟ 12 – 17 ΕΤΩΝ
Συνήθως λέμε “μικρά παιδιά, μικρά βάσανα και μεγάλα παιδιά, μεγάλα βάσανα”. Αυτό ισχύει και στην προκειμένη περίπτωση. Αυτή είναι η πιο δύσκολη ηλικία και αυτό θα μας το επιβεβαιώσουν και οι γονείς. Η συμπεριφορά τους είναι ιδιόμορφη και πολύ εύκολα επαναστατούν με το κάθε τι που περιέχει “πρέπει”.
Χρειάζεται λοιπόν μεγάλη προσοχή από πλευράς γονέων οι οποίοι λόγω του ψυχισμού των εφήβων πρέπει να προσαρμόζουν την συμπεριφορά τους στις ιδιαιτερότητες της ηλικίας αυτής.
Σε κάθε συμβουλή των γονέων χρειάζεται και επιβάλλεται η τεκμηρίωση, μίας και οι νέοι της ηλικίας αυτής αμφισβητούν σχεδόν τα πάντα. Επιζητούν όμως να οδηγήσουν το οικογενειακό αυτοκίνητο και μάλιστα μερικές φορές κρυφά.
Πολλά παιδιά έκριναν ότι έφθασε η ώρα για να αποκτήσουν την πρώτη τους μοτοσικλέτα. Αλλά πάλι δεν διστάζουν να οδηγούν το παπάκι του φίλου τους. Η επίδειξη των ικανοτήτων τους με ποδήλατο ή μοτοσικλέτα είναι συχνό φαινόμενο.
Ακόμα ζητούν σε μεγάλα οικογενειακά ταξίδια ή και απαιτούν καμιά φορά να κάθονται στο κάθισμα του συνοδηγού. Πολλοί γονείς δέχονται πιέσεις να γίνουν και δάσκαλοι οδήγησης των παιδιών τους χρησιμοποιώντας το οικογενειακό αυτοκίνητο. Αυτό συμβαίνει κυρίως κάποια Κυριακή πρωί σε κάποια εκδρομή ή έρημο πάρκιγκ.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ?
1. Σαν γονείς εκμεταλλευόμαστε την κάθε ευκαιρία που μας παρουσιάζεται έτσι ώστε να συζητάμε με τα παιδιά μας θέματα κυκλοφορίας. Με τον ανάλογο σε κάθε περίπτωση τρόπο θα πρέπει να δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για τέτοιου είδους συζητήσεις.
2. Δική μας ευθύνη είναι να δώσουμε στα παιδιά μας να καταλάβουν πλέον ότι είναι πλήρη μέλη της κυκλοφοριακής κοινωνίας, δίχως ελαφρυντικά σε περιπτώσεις άστοχων ενεργειών. Τα προετοιμάζουμε σωστά και γρήγορα διότι σε ελάχιστα χρόνια θα είναι και οδηγοί αυτοκινήτων. Συζητάμε μαζί τους για κάποιο τροχαίο ατύχημα που συνέβη στην περιοχή μας ή για άλλο που συνέβη και παρουσιάστηκε από τα μαζικά μέσα ενημέρωσης. Ακούμε τις απόψεις τους και στη συνέχεια λέμε τις δικές μας. Είναι λάθος μας να προσπαθήσουμε να επιβληθούμε. Αναπτύσσουμε τα πάντα όμως με συγκεκριμένα επιχειρήματα.
3. Είναι καιρός να δημιουργήσουμε στα παιδιά το αίσθημα της ευθύνης και τον σεβασμό που πρέπει σε οδηγούς και πεζούς.
4. Η χρήση των ζωνών ασφαλείας έχει γίνει πλέον συνήθεια. Ασφαλώς το ίδιο και το κράνος σε όσα παιδιά οδηγούν έστω και πρόωρα δίτροχο.
5. Μπορούν να διαβάζουν ελεύθερα τώρα διάφορα περιοδικά για το αυτοκίνητο και τη μοτοσικλέτα. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουν τις διάφορες τεχνολογικές εξελίξεις, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της μεγαλύτερης εφεύρεσης του 20ου αιώνα.
6. Να γνωρίζουν από τι είναι κατασκευασμένο το αυτοκίνητο και πώς, έτσι ώστε να ξέρουν πότε και από τι κινδυνεύουν. Αλλωστε πρέπει να είναι ξεκάθαρες στο μυαλό του κάθε παιδιού οι δυνατότητες του κάθε μεταφορικού μέσου και του αυτοκινήτου ξεχωριστά.
7. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ποτέ ότι τα ειδικά περιοδικά για το αυτοκίνητο ασχολούνται με τη σύγχρονη τεχνολογία και περιέχουν πληθώρα στοιχείων που θα συναντήσουν αργότερα στη ζωή τους, είτε σαν οδηγοί, είτε σαν επιστήμονες είτε σαν επαγγελματίες.
8. Είναι δική μας υποχρέωση σαν γονείς να δώσουμε να καταλάβουν τα παιδιά ότι η επίδειξη με ποδήλατο, μοτοσικλέτα ή αυτοκίνητο, είναι μια κλασική αντικοινωνική συμπεριφορά που συνήθως καταλήγει σε δυσάρεστα αποτελέσματα.
9. Ο σεβασμός προς τους άλλους είναι κάτι που διδάσκεται. Πρέπει οι νέοι της ηλικίας αυτής να μάθουν να ξεχωρίζουν και να σέβονται τις ομάδες μειωμένης αντίδρασης, όπως είναι οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, οι μητέρες με παιδιά στο δρόμο, οι υποψήφιες μητέρες καθώς και τα άτομα με ειδικές ανάγκες.
10. Τα παιδιά δεν πείθονται ποτέ με προσταγές. Πείθονται μόνο με σοβαρά επιχειρήματα. Ας προσπαθήσουμε στο δρόμο να σχολιάζουμε μαζί μία αντικανονική συμπεριφορά οδηγού ή πεζού με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουμε να γίνουμε πλήρως κατανοητοί.
11. Να εξηγήσουμε στα παιδιά τα διάφορα όρια ασφαλείας που ισχύουν για κάθε δρόμο. Ας τους δώσουμε να καταλάβουν ότι το να οδηγεί κανείς με 100 χλμ/ώρα σε στεγνή άσφαλτο και φαρδύ δρόμο, είναι τελείως διαφορετικό από το να οδηγεί σε βρεγμένη άσφαλτο και στενό δρόμο. Ακόμη η ομίχλη, ο πάγος, το χιόνι, ο αέρας είναι σοβαρότατοι παράγοντες που επηρεάζουν άμεσα την ασφαλή οδήγηση. Διαφορετικά συμπεριφέρεται ένα παλιό αυτοκίνητο στο δρόμο και διαφορετικά ένα σύγχρονο με εξελιγμένη ανάρτηση, σύστημα διευθύνσεως και φρένα. Εξηγήστε τους την λειτουργία των ελαστικών και των αμορτισέρ. Φανερώστε τους κρυφούς κινδύνους του προσπεράσματος.
12. Γενικά προβληματίστε τα παιδιά με συγκεκριμένα κυκλοφοριακά θέματα και όχι με αόριστα παραδείγματα.
13. Τα μεγαλύτερα παιδιά που βρίσκονται στο Λύκειο, μπορούμε να τα βάζουμε στο μπροστινό κάθισμα του συνοδηγού φτάνει το ύψος τους να ξεπερνά τα 1,5 μέτρα. Στο δρόμο πρέπει να εξηγούμε τι ακριβώς κάνουμε και γιατί. Με τον τρόπο αυτό δίνουμε την δυνατότητα να καταλαβαίνουν καλύτερα.
14. Σαν συνοδηγούς πρέπει να τους δίνουμε αυξημένα καθήκοντα και το αίσθημα ότι κάτι κάνουν. Γενικά δεν πρέπει να αφήνουμε κενά στο μυαλό τους.
15. Ενας άλλος τομέας που πρέπει να ρίξουμε βάρος είναι η δυνατότητα να γνωρίσουν τα παιδιά μας τα χαρακτηριστικά του οικογενειακού αυτοκινήτου. Ας το ξεκαθαρίσουμε μαζί τους και ας τους εξηγήσουμε τα χαρακτηριστικά τους. Πρέπει να έχει πλήρη εξοικείωση μ’αυτό. Πρέπει να μάθει ότι το αυτοκίνητο δεν είναι μέσον κοινωνικής καταξίωσης, αλλά μέσον που κάνει πιο εύκολη την ζωή μας. Αν ζητήσει να το οδηγήσει δεν πρέπει να το αποθαρρύνουμε. Ας του υποσχεθούμε ότι θα γίνει αυτό κάποια μέρα. Κρατάμε την υπόσχεσή μας και φροντίζουμε να γίνει αυτό σε κάποιο απόλυτα ελεγχόμενο χώρο.
16. Υπάρχει περίπτωση να μας ζητήσει και την πρώτη του μοτοσικλέτα. Στην περίπτωση αυτή αφού του εξηγήσουμε και τον ενημερώσουμε για τους ξεχωριστούς κινδύνους του δίτροχου, αφού του συζητήσουμε και αποδεχθεί τα πάντα, τότε αποφασίζουμε.
17. Σαν γονείς ξέρουμε καλύτερα από τον καθένα τι δουλειά κάναμε όλα αυτά τα χρόνια πάνω σε θέματα κυκλοφοριακής αγωγής. Αν είμαστε ικανοποιημένοι από την δουλειά που κάναμε χρόνια τώρα κι εφ’όσον το επιτρέπουν τα οικονομικά μας μπορεί να το αποφασίσουμε. Αν όχι, τότε ας εξηγήσουμε στο παιδί τους πραγματικούς λόγους, χωρίς φόβο και προκαταλήψεις.
18. Γενικά τα παιδιά δεν θα πρέπει να φοβούνται την κυκλοφορία. Αντίθετα θα πρέπει να συμπεριφέρονται φυσιολογικά διότι και το γνωρίζουν και είναι μέρος της ζωής μας. Είναι περισσότερο από σίγουρο ότι αν ασχοληθούμε με τα παιδιά μας, αν απομυθοποιήσουμε το αυτοκίνητο από μέσα τους, αν εξηγήσουμε με υπομονή τους διάφορους κινδύνους αλλά και την ευκολία του αυτοκινήτου, τότε σίγουρα θα είναι έτοιμα να αντιμετωπίσουν σωστά την σκληρή κατά τ’άλλα κυκλοφοριακή κοινωνία.
19. Σκληρή διότι έτσι την κάναμε οι ίδιοι. Ποιός φροντίζει να μην κλείνουμε τις διασταυρώσεις ; Μπορούμε να αποφύγουμε κάποια λάθη. Και όμως δεν το κάνουμε. Αυτό θα πρέπει να καταλάβουν τα παιδιά μας. Την ουσία του προβλήματος και όχι όλα εκείνα τα επιφανειακά στοιχεία που έκαναν την χώρα μας να θρηνεί κάθε χρόνο 2.000 νεκρούς από τροχαία.
20. Πρώτιστο μέλημα των γονέων αλλά και των δασκάλων νομίζουμε ότι είναι η μόρφωση των παιδιών μας, αλλά και η προστασία τους από τροχαία και άλλα ατυχήματα. Μόνον μ’αυτό τον τρόπο εξασφαλίζουμε στα παιδιά, τους αυριανούς πολίτες αυτής της χώρας, τις βασικές προϋποθέσεις για την συνέχιση της εξελικτικής τους πορείας.
Source: © περιοδικό AUTO ΤΡΙΤΗ, τεύχος 106, Οκτ.95